Working Material: Mandala

Noong 15 years old ako, may Filipino teacher kami na direktor sa isang tableau. Maganda raw yung role ko as the Principal, convincing acting daw. Kinabukasan, nagkaroon ng rebyu ng mga linya sa dula at anu-ano ang pormal at di pormal na mga pangungusap. Nahiya sya siguro nang mai-call out ko ang mali niyang paghimay sa subject at predicate ng isang di pormal na pangungusap. 

Inaway ako. Sinabing por que principal ang aktingan ko ay pwede na akong maging mapagmataas. Tinuro nya ang suelas ng sapatos nya at sinabing, "Aba ineng, hanggang dito ka lang." 

As a passionate fire sign who hates liars: Eh sir, itong kuko ko, nakikita nyo? Hanggang dito ka lang. Nag-walk out sya. Makailang saglit ng katahimikan, naghiyawan ang mga kalalakihang kaklase. 

"Gago, Ella ang anangas mo dun!" 

"Yown, bukas guidance na."

At na-guidance nga ako. Tapos, 75 ako sa third grading period. Pull-out sa list of honor roll ng mala-annex ng Science High School. 

Isang dekada nang lumipas nang magulat siyang nag-apply ako sa Beda Law. "Hala, babalikan pa yata ako" ansabi nya sa isa ko pang kaklase. Sa facebook niya nakita yung entrance exam results ko sa San Beda. 

Ayun, bading pa rin si sir. At hinahanting sya ng sarili niyang multo. #amwriting #memoir #MrTanAsanKaNa

Tsaa sa Palihan

 Hui M—,

 

Alam mo ba, ha? Ang saya pala ng mga workshop! Parang may masterclass at may libreng pagbabalik sa Filipino lesson. Na-miss ko ito, legit! Wala naman kasing ganito noong college tayo. Puru worksheet at mga numero lang. Grabe kapoy ra gyud! At dahil mas nangibabaw ang #TitaHits, sa sobrang pagod ko buong weekend ay derecho ako sa tulog ahahaha. Alam kong bampira ang timeline ng buhay ko, pero bakla, kagigising ko lang at gusto kong isulat ang aftermath ng mga ganap, pero mas gusto kong i-mention itong hanash na'to.

So eto na nga. ALAM MO BA, HA!

Sa mismong palihan ko pa na-meet ko yung naka-swipe ko! Bigla na lang nag-light bulb nung Sabado kasi sabi ko sa sarili ko, "Wow, he looks family!" Alam mo yung pareho kaming nag-kagulatan na ok naman pala yung tao, pero takot akong sabihin ito nang harapan kasi mas writer sya, kaya mas mabuting gawing flash fiction ito under my pseudonym... Ayun lang, dahil nai-share ko sa karamihan ang aking pen name eh di may takot akong muli na hanapin niya ang ikalawang persona ko sa panulat tapos bigla kong naisip, hindi naman siguro lahat ng tao mala-stalker ang galawan? At alam nating lahat na sa bawat akda ay may kwento, at sa bawat persona ay hindi personal ang atake.

Perso single daw sya eh, mag-isa lang din yata sa bahay at sa buhay.

So ayun, naikwento ko na sa iyo at kina T— kasi ayoko na rin mang-jinx at bigyan ito ng malisya, (hello, 37 ka na teh!) pero andun talaga kasi ung kagustuhan na kapag magkita kami, at kapag may fellowship / inuman sessions, ilalabas ko ang unhinged behavior ko at aaminin na na-swipe right ko sya... na hanggang pag-follow back lang sa instagram ang naganap. Sinubukan kong makipag-ugnay sa kanya dati sa online dating app, pero alam mong hindi ito magwo-work kasi iba ang ariba ng isang nakakasalamuha mo offline, lalo na at una mong nakitang footprint online ay isang katha, o isang rehistro ng wikang kayo lang ang nakakaalam (aka memes).

Pero matanong lang, paano nga ba ulit hanapin ang dati mong naka-swipe right dito? HAHAHAHAH talagang hinanap ko pa ih, feeling ko rin naman deactivated na ‘yun sya. Sana lang hindi awkward kapag nagkabukingan na kasi mataas ang posibilidad na aware din sya sa aking ‘tsura at sa paraan ng aking panulat. KASI, BAKIT PUMASA YUNG GAWA KO, ABA?!

Itanong ko ba? HAHAHAHAH

Okay fine, most likely, sasabihin mo lang naman na maganda ang gawa ko as a writer ng Personal na Sanaysay — OO NA, HINDI NA GINAGAMITAN NG BIAS AT EMOSYON ANG ISANG KATHA SA PAG-QUALIFY — peeerrro, malay naman natin? Kanpidens naman ang baon ko rito eh, dahil alam nating pareho na walang pang nag-lathala ng isang babaeng boses ng middle class at may bigat at danas ng isang batang mulat sa Home Along da Riles (both in sitcom and in real life).

Hilig ko talaga sa slowburn, no? Kakabasa ko kasi ito ng The Solitude of Prime Numbers ni Paolo Giordano at One Day ni David Nicholls kasi ito eh. Pinanindigan ko na talaga na may mga eksenabells sa aklat na nagma-manifest sa tunay na buhay. Life Manual lang, hehe. Kaya heto, ang buhay ko ay Mga Pagsasanay Sa Pag-iisa: Mga Sanaysay ni Egay. Iba sa iyong buhay na hirap na hirap sa anak mong parating naisusugod sa clinic.

Pero at least, may micro-family ka na.

Ako rin naman, may micro-family. Kasama ko itong mga bagong usbong na mustard sprouts at ang mga basil na tuluy-tuloy lang sa pagtubo, kahit kinakain ko sya matapos ko itong iyakan (as a therapy session). Naku, nabanggit pa naman nun ni sir na yun kung paano ko raw naitatawid nang mag-isa ang pamumuhay sa concrete jungle where dreams are made of na ito. Syempre sinagot ko, may minsanang iyak. Feeling ko, hindi mawawala sa isang peak millennial ang ganun. We are the generation that experiences a collective feeling of resignation, na kahit mulat ang kamalayan sa “call to action” eh hindi natin magawa, kasi alam nating ang sistemang ito ay ginawa para sa paulit-ulit na batuhan ng comfort at reklamo. Sa sobrang mulat natin sa pag-ikot ng mundo, mas nanaisin na lang nating hintayin ang mga kaliwa’t-kanang sigwa at matutunang itawid ang bawat krisis na ito. Ganyan na ganyan rin ang naging kumento sa akin ng isang panelist sa workshop na sinalihan ko. Kailangan ko raw pumili ng pwesto. At kailangan, sa bawat katha ay sana hindi lang neutral ang tono.

Pero magagawa ba yun sa isang liham na tulad nito? Ang gusto ko lang naman ay magtala. At minsan, mas gusto ko na rin lang umiyak para kapag napagod kakaluha ay may mas masarap na tulog. In short, naitatawid ko ang araw-araw as minsang baliw, madalas workaholic. Pero hindi mawawala ang pagsasanay ng pagsusulat. Kasi ito lang din ang aking release. Siguro katulad nya? Mas malikhain lang ‘yung sa kanya kasi kaya niyang bumuo ng isang eksenang may maraming tao at may format ng isang script ng dula't pelikula. Tapos itong sa akin, pilit na binubuhay ang isang artistikong paglalahad ng saloobin na unti-unting pinapatay na ng social media.

So heto, sumusubok ulit sa liham na hindi mo na mababasa. Pwede itong ilagak sa kategoryang "Mga Minsanang Kapansanan ng Pagmamahal". Odiba, aken lang yan! Inaantok na ako atm at ito na yung challenge ko sa malikhaing pagsulat, lalo na sa mga personal na sanaysay: paano itatawid ang thesis ng pagtatala sa pagmamahal, at paaano idurugtong ang katotohanang ang bawat katha ay isang sining din ng pagmamahal? Ah, heto: masasabi nating ang tunay na tala ng kasaysayan ay nagsisimula sa huntahang puno ng tsaa at tsismisan. Minsan, hindi sa isang pagtitipon. Pwede ring palipad-hangin sa algoritmo, parang post sa facebook. O maaaring maging liriko tulad nung pambansang ritmo ng pagpapaka-sadgurl at sadboi - yung bagong Frustrated Poets kineso. At ang isang pakikipagtalastasan ay isang pagtatala ng mga kwento mula sa isang taong nagmamahal…

Pero antok na antok na ako.

Hays, heto na naman tayo sa episode ng isang internal na tunggalian: uunahin ko bang i-address ang gutom, o itutulog ko na lang ang lahat ng ito? Babalik na naman ako sa sirko ng comfort at reklamo, at ang panandaliang kabaliwan ng pag-o-overthink sa mga "what-if" kahit alam naman nating pareho, may bumibisitang doktor at magluluto ng adobo. Ngayon, nasaan na ang ulam ko? Hays, wala namang ibang magluluto ngayong umaga kundi ako...

O siya, dito na lang muna. Kapag may bagong workshop ulit, balikan ko ito tapos dagdagan ko pa ng mga tsaa. Tutal, hindi lang naman ikaw ang makakasipat nitong munting tsismisan. Baka pati mismong si Mr. Playright... na magiging Mr. Right?

 

PS: Gutom lang ito. Ignore. Naku ilalagay na naman ito sa #MinsanangKapansananNgPagmamahal. Makapagluto na nga!

Artifact ng Poverty Porn sa Akademiya

May Rush Hour ba sa Third World Country? by Rogelio Braga
My rating: 3 of 5 stars

Masasabi mong artifact ang mga ganitong likha na bumabagtas pa sa Poverty porn bilang requirement sa isang academic writing bago ang kainitan ng social media.

May mga moments ako na nalulungkot kasi hanggang ngayon, ganito pa rin ang patok na trope sa sistemang lumalamon sa mga mahihirap. Siguro bilang pag-address (ng mga nananatili ng sistemang bulok) sa kanilang konsensya, pero nakikinabang sa buktot na kalakaran ng lipunan.

Parang junk food lang: isang upuan ng mga mahihirap na danas tapos itatapon na sa basurahan.

View all my reviews

#PasaherongBuhay

#pasahero: mga nakikisakay na sanaysay by Joselito D. Delos Reyes
My rating: 4 of 5 stars

Simula nang mapagdesisyunan kong pag-aralan ang iba't-ibang istilo ng pagsusulat ng malikhaing sanaysay at creative nonfiction, nakita ko rin ang mga akda ni sir Jowie sa Abante online at sa mga mahahaba niyang hanash sa facebook. Bigla kong naalala, sumusulat rin siya ng sanaysay maliban sa mga maiikling kwentong nai-print ng Visprint noon.

Sakto, nang bumisita ako kay Mama para kumuha ng dagdag babasahin sa maliit kong bahay, nakita ko ang librong ito mula sa mga naitagong hiram na aklat sa aking family home. Hindi ko alam kung binigay ito kay Bebang, kasi may pirma pa ng author. Siguro. Kung bigay man, sana all.

Makapal ang koleksyon ng mga sanaysay. Noong una, akala ko tungkol lamang sa mga kwentong pagsakay at paglalakbay, pero napadpad na rin sa kwentong pamilya at pamumuhay sa probinsya, sa kanyang maybahay at kwentong turismo (lalo na sa mga gustong mamasyal sa kanyang bayan, o karatig-bayan). Meron ding tungkol sa social media, kwentong socio-politikal, at kwentong kultura.

Hindi ko mawari kung bakit, pero mas tumatagos sa puso ang kwento ng mga random na mga taong nakakasalamuha niya sa daan, at sa kanyang pagbabiyahe. Mabilis lang dumaan ang kwentong Duterte, o ang kwentong SONA, siguro dahil ayoko na ring balikan ang mga ganoong klaseng kahunghangan ng mga pulitiko at kurap na nilalang.
Mas nanaisin kong kausapin ang manggagawa ng sapatos at bag na may tindahan sa Espanya, o yung mga mag-inang nag-aaway sa bus habang pauwi si sir Jowie ng Lucena.

Kanina, first time kong sumakay muli ng jeep nang isang mahabang biyaheng Pasig-Quiapo. Pagkatapos ng halos labinlimang taon, sinuong muli ang pagkomyut gamit ang OG jeep (No to phaseout!) at napansin ko na sobrang malala na ang trapik dahil mas dumami ang kotse. Mas mausok, mas maingay, mas matrapik. Payo ko sa mga pasahero ng jeep, ugaliing mag-mask. Hindi na biro ang buga ng mga tambutso. Sinubukan kong magnilay, at maghanap ng kwento sa mahabang biyahe at matagalang pag-upo. Sa kasamaang palad, wala akong maisip at mainilay. Partly, because of antok and partly because of anxiety. Nakakakaba na baka bigla akong madukutan sa Kalentong, sa VMapa, sa Altura, at sa Bustillos. Sa dami ng mga kotse na nakakadagdag sa paghaba ng tindi ng trapik, baka hindi mo mamalayan na wala na sa iyo ang pitaka. Dito ko rin napagtanto kung paano unti-unting nawala ang aking tapang sa pagsuong sa ganitong paglalakbay dahil nasanay na ako sa Grab car, o dahil sa lapit ng bahay sa opisina (na kayang itawid gamit ang C5 bridge). Ganun na rin ba ako sa ibang sangay ng aking buhay, nawawala na ang kisig at sigasig sa pagsikhay?

Lahat tayo ay pasahero ng buhay. Sana, maisip ng bawat pasahero na maging makatarungan at maging makatao, at hindi dumaragdag sa araw-araw na perwisyo. Sana, maging mabait tayo sa kapwa at sa bawat salubong at pagkikita ay may mapupulot na magagandang kwento at aral na pwedeng itanim sa puso.

View all my reviews

Sigh Prayer

Lord, please guide us and let us walk towards the path of healing. Some days are really unbearable, akala ko expert na ako sa pag-compartmentalize ng mga damdamin at buhay. 

Tila alon talaga minsan ang kalungkutan. Bumubulusok nang hindi mo nalalaman. I have this huge fear of being abandoned again because I inflicted this hurt. Pero para saan kung hindi ko maramdaman ang pagiging malaya sa pag-ibig...?

Natatakot akong lumubog sya sa sulok at ako'y maiwan ulit. Kung alam niya lang na gustung-gusto ko nang maging buo ulit. Maging ako ulit. Pero may mga pagkakataon na ako'y nababasag, at walang tutulong sa akin para pulutin ang mga bubog. Ako lang makakapulot, magkakasugat, at magkakapeklat. Sana lang, ang mga lamat na ito, tuluyan nang maghilom, hindi yung paulit-ulit na mabububog. 

#

To: Dennis (cc: Kim)

Kumusta? 

Minsan, nape-pressure ako kapag ano ang dapat isulat sa araw ng kasal, pero siguro unahin ko muna ito: salamat sa pag-imbita. Sakto, nasa estado na ako ng buhay na wala na masyadong pake kung gaano kalayo ang wedding destination, basta't makasama ako sa espesyal na araw na ito. Gusto mo ba isulat ko pa kung paano tayo naging close sa opisina? Actually, I cannot answer that, because I used to be not close to workmates as I compartmentalize my social life. And I used to separate authentic friendships within and outside the office. Mas "friendly employee" ako kaysa sa "office friend". Iilan lang ang mga nagiging kaibigan ko sa workplace, lalong-lalo na kapag hindi ko ka-transaksyon o ka-relyebo sa workload. Isa pa, si Lyra at Jhana pa lang ang naging amiga ko na naging training buddy and non-work buddy ko over the years. Pwedeng ikaw na ang nasa third place. 

Siguro dahil kalog ka, o kapareho ko ng work ethic, o dahil sa minsanang boy's talk over vape sesh natin, dun ka naglalabas ng sama ng loob at mga nadarama sa loob at labas ng opisina, at naging saksi rin sa kwentong puso ko na medyo komplikado. Baka susi mo sa pagiging friend ko ang pagkakaalam ng kwentong puso ko, katulad ng pagdinig ko sa kwentong puso mo. Tingin ko, sa ganitong pagkakataon ko nakilala si Kim. Noong una, nakikita ko lang sya sa mga daily reporting mo at sa mga instagram stories mo. Millenial dating mindset rin kayo, unang nagkadaupang-palad sa social media. Akala ko sobrang mahiyain lang sya, pero nang makita kong nagiging daily chill pill nya ang jeje kong Instagram stories ay mas lalo ko sya nakikilala bilang kalog at masayahing kasama. Iba ang kinang ng mata nya kapag kasama ang kanyang mga malalapit na amiga, at lalong lalo na kapag kasama ka. 

Masaya rin ako na dumalaw kayo sa bahay kong kulang-kulang pa noon, at handang makinig sa mga naging proyekto ko (lalong-lalo na ang pinagmamalaki kong gypsum wall). Mas natuwa ako nang magbigay si Kim ng mga halaman para may makasama ako sa araw-araw na pag-iisa sa bahay at tumatangke ng gastusin sa bawat pamamalengke at paggamit ng tubig, internet at kuryente. 

Ngayon mo siguro maba-vibe ang samu't-saring sansaglit ng Singularity: lahat ng karanasan ng nakaraan, nararamdaman ng kasalukuyan, at baka-sakali ng kinabukasan. Natutunan ko ito kakapanood ng Kamera Trilogy ni Jerrold Tarog, lalung-lalo na sa pelikulang Sana Dati.  Hindi sa dahil pareho kayo ng kwento ng bida, at hindi dahil kasing gwapo mo ang groom na nahihiya sa SDE, at lalong hindi dahil sa lugar kung saan kayo ikakasal ni Kim. 

Kanang, usa lang akung palihug (wow, bisaya!): be patient and simply surrender everything today. Because today is a sensory overload of sorts. Not everything will be up to the T, and not all SLAs will be at 100%. Also, learn to have the romantic eye on moments that you tend to overlook, and just enjoy the relief after the ordeal. 

That way, you savor the singularity, and you will realize that all those days of hardships and anxiety will be worth it, as you close the old chapter of your respective lives and open a new one — conjugal version na haha! 

Singularity rin ang karanasan naming mga magiging saksi sa inyong pag-iisang dibdib, mula sa aming mga mata (at sa pamamagitan ng mga SDE at camera) na makakaipon ng maliliit na alaala sa kwento ng inyong buhay. Sa tuwing uma-attend ako ng kasal, naalala ko ang naitanong sa akin ni Lyra, "Tayo rin kaya, magkakaroon ng ganoong klaseng pag-ibig?" at sa mga minsanang saglit ng pag-iisa, ako'y naluluha. Minsan dahil sa inggit, minsan dahil sa awa sa sarili, pero parating luha dahil sa ligaya. Kasi sa bawat pag-iisang dibdib ay ang katotohanang lahat tayo ay may pagkakataong magkaroon ng kakampi at kasangga, at hindi araw-araw ng ating buhay ay pagsasanay sa pag-iisa. 

Congratulations and best wishes!!! 

Reminiscent of TSOB and Sabaw Conversations / Crisis Management circa 2022

RT BT: Aftermath

Pag Mabilis Na Umalis Baka Di Naman Talaga Dumating by Rolando B. Tolentino
My rating: 3 of 5 stars

To be honest, I am not familiar with sir RT except for that one post about call for submissions to Daang Bakal way back 2022. Let me digress (and I have mentioned this in our most recent #BookTalakayan), I was too intimidated to submit my personal entries even though I have had drafted (and subsequently trashed) my entry about my younger years in the PNR, and how it has made me aware of the little social reality outside the catwalk and beyond the words of the PUP Hymn. He was one of the editors of that project — that has been now a shelf-item, all because of the lack of material, or maybe because of carcentricities of our cities.

Maybe it was titled as At Iba Pang Kwento because it contained not only some straight-forward short story-telling, but it also included some writing exercises ("Ang Magnanakaw"), or a splash of reflective essay ("Ang Presidente sa Palasyo"). I even imagined a TedxTalk content ("Kwento ng Kapital"), assignments and other guide questions included. When I first read the introduction, it kind of justifies his attempt for this collection. This has more of his personal touch, glimpses of his little realities, and some snippets of his reflections to the social standing and current climate of the middle class. He also went back-to-the-basics; used very structured way of writing a short story in some of the pages. It's vibing very differently from his second collection "Fastfood, Megamall at Iba Pang Kuwento sa Pagsasara ng Ikalawang Milenyum" where he employed an experimental form and used a different language dynamic (I searched and read just now an english version of Fastfood, archived from his personal blog). I confessed to RT that this is my first encounter of him and his work. I asked, "Yung pagbabalik po ba sa tradisyunal na porma ng maikling kwento ay isang regression, o maturity na rin ba yun in a way?" He wasn't taken aback; he didn't even answered condescendingly. Maybe it helped that I introduced myself as a banker and a Corporate slave, with no background of Filipinolohiya / Philippine Studies course. He simply answered, "Lahat ng pagbabalik ay patunay rin ng pag-usbong, ng maturity". It also made me realize that maybe, just maybe, I can go back to the old days of my high school, simply writing whatever I see outside my own circle and young world.

Of all these story collections, what I liked the most is "Tapat sa Uri" as it details the collective realities of a middle class: from being a college student, its subsequent years of being detached from the old barkadahan and forging life separately as a young professional. May inom dito, inom doon, sometimes bardagulan and sometimes hanash of a collective rants of how society works. That story kind of stings to me. It's not hard to veer away from being a Corporate Slave, but it is so damn hard trying to have a hipster vibe and a self-sustaining lifestyle. I stick to the system of the old, the system that works for me. In short, I really cannot get out of this system, I only game around it.

In the #BookTalakayan group chat, I disclosed to the rest of the friends & members that I might feel intimidated or have to do a rain-check of sorts, because I never met him, or haven't seen his personal hanash in facebook since I don't use ground zero much. But when I saw him, I saw myself plotting a personal plan: I have to start grinding this retirement career and focus less on the current. In the next couple of months, I must re-sbumit this essay collection I have kept for years (and passed multiple workshops but only attended one). He displays a demeanor of a middle class professional who created a personal repository of inspiration via the academe. As a previous dean for College of Communication and have had experiences with the UP Film Institute, his personal wealth of material to write never ends; a coming-in-and-out of experiences as stable as monthly rent and GSIS pension. Now he sits as a VP for Public Affairs, a well-deserved and very okay side-gig while grinding the writing. He also reminded me of a new-found-friend I met in Singapura, the same demeanor of a Nueva Ecijanon, with the same inflections of kuan and some manerisms of undressing professionalism while talking to us as a simple writer of life. Having these book discussions made me realize that sometimes we can game around the daily grind. Simply engage, listen, and have fun.

View all my reviews

Epistolary Exposition: Introduction

Dear M—,

Kumusta? 

Huling 1-on-1 moment natin ay yung kababalik ko lang sa Mumbai noong 2016, tumaba dahil sa stress at kaakibat na katotohanang lahat ng pambayad ko sa ibang bayan ay via credit card, kasi lahat ng 500 at 1,000 rupees na hawak ko ay naideklarang worthless ni Modi. Wala akong kapasidad i-withdraw ang sumunod nitong paper bill: ang 2,000 rupees. Pagod na pagod rin ako sa pagtuturo ng simpleng proseso pero mahirap na konsepto ng NAV Operations, at kahit kanino yatang hindi accountant ng bangko ay mahihirapan akong ipaliwanag ito. Ganun yata talaga, may mga bagay na mahirap ring ipaliwanag sa kakaunting saglit at bilang ng mga salita. Ganun yata talaga kapag tagapagtuos. Pitong taon na, M. Nasabi ko rin sa iyo na gusto ko nang tumanda sa pagsusulat at talikdan ang nabuong pagkatao sa natapos nating kurso. Nasabi ko sa iyo noon, na kapag manager na ako, saka ko ito ulit iisipin. 

Ito na yun. 

After a year of being a manager repackaged as an Associate, narito na naman ako at susubok na patayin ang unang pagkatao: ang pagiging CPA. Sakto, malapit na mag-expire ang lisensya at PRC ID ko, at hindi naman nag-practice ng audit sa loob ng sampung taon, at saktong nasa estado ako ng trabahong lahat ay kaya kong hamigin at panindigan. Yun lang, hindi na ako bingi at bulag kapag ako ay nababalya at inaasahan bilang dalawang tao in terms of work load. Baka ito na nga ang taon para gisingin muli ang kislap ng panulat. Ang ikalawang pagkatao na nagsusulat ng karanasan, at maisapubliko ang aking boses na may halong laya at kalkulado. Hiling ko ang mga sumusunod:

1. Maaari ba kitang gawing recipient nitong aking mga liham? Balak kong buuin at bunuin ang sampung liham sa loob ng lampas sampung taon ng pagba-boxing ng aking damdamin, ng aking hinaing, at mga silip ng ating pakikipag-usap sa sariling punto-de-bista? Tandaan, ang pangalan mo ma'y totoo, pero ang copyright ay sa akin nang buong-buo. 

2. Hahalungkatin ang aking alaala mula sa ating nawawalang notebook, at gumawa ng mga kwentong napapanahon, kahit nilipas na ito ng mga taon. All-encompassing but retrospective application. Pero ano pa bang alam natin sa accounting practices kung pareho na tayong hindi praktisado? 

3. Kung ang pagkatao mo ay biglang nanalamin sa ibang tao (sa anumang paraan ng pagkakabuo), nawa'y ibigay mo ang kalayaan sa aking kamay na maisulat ka bilang musa at bilang kontrabida. Kung mamarapatin, ibabaldado ko ang napakakisig mong alisto at tatapyas ng gilas sa iyong pagkatao. In short, your demeanor will be cut short. Who will be the main character? This is what I have to explore. This is why I ask for your concurrence in my long letter. 

Ito na siguro ang introduction ng aking epistolary exposition. So, ano na? 

written in Sarah's after RT's Book Talakayan, 02 March 2024

Gising Kahit Lasing

written in Sarah's, 02 March 2023; hauled from PRPB Trivial matters group chat, for posterity and record-keeping. 

Nagising ako tapos...

"So is it like... Love because of proximity? Because it is convenient?" 

Dear Tope, 

Minsan, naiisip ko rin ito.

Lalo na nung iniwan kita kasi hindi ka naman sumasagot noon. Baka nga ang tingin ko sa pag-ibig natin, convenience. 

Pero nang iniwan kita, mas nakilala ko rin ang sarili ko. Hindi mo maibigay yung maliliit kong hiling, at tama lang na bigyan ng espasyo ang ating mga sarili para maghilom at maging buo, kahit papaano. Kahit sa sandali natin, matutunan nating tumanggap ng mga taong dadaan sa atin, makilala silang saglit, at maintindihan na hindi lahat ng uri ng pag-ibig ay nauuwi sa romansa. Isang malaking lesson yun na natutunan ko sa Singapura. Na minsan, sa pag-iisa, nakukuha ang sansaglit ng Singularity: lahat ng karanasan ng nakaraan, nararamdaman ng kasalukuyan, at baka-sakali ng kinabukasan. Akala ko kasi ang Singularity, sa kasal lang nararamdaman.

Ngayong ganito ulit tayo, magkasama, may mga araw na hindi mo maibigay ang maliliit kong hiling. Pero ngayon, mas kaya kong i-manage. Nakakatulong ang walang label, dok. Sobrang nakakatulong. Nakakapagbigay sya ng kahulugan na tayo ay malayang mamili: magpapatali ba tayo at magpapatalo sa lungkot? O maluwag na mas mapipili natin ang ating mga sarili sa paglaban sa araw-araw? 

Wala na ito sa kung hindi ka pa annuled, or doktor ka at accountant ako, or magkaiba ang address natin at schedule natin, o dahil saturated na ako sa trabaho at gustong mag-abroad. 

Hindi ko rin mapipilit kung napapako na ang pangako. Kung may panata ka sa akin at sa sarili mo, hindi naman yun sinasambit lang sa hangin, ginagawa yun. Minamano-mano. Binubuno. Habang ang mundo ay patuloy na umiikot. Ang gusto ko lang, kung tayo man sa dulo, ay maranasan natin pareho ang mapagpalayang pag-ibig.

Pero sa ngayon, kung kailangan kong maglayag bilang manlalakbay ng buhay, hayaan mo ako. Sa sansaglit na kalayaan hayaan mo muna akong makalayo. Nangako ka rin noon, na ikaw ang aking Minato (ang aking parola sa pagdaong). Handa kang maghintay sa aking magiging kwento. 

Hindi ko maipapangako ang magarbong pakikipagsapalaran, pero asahan mong sa pagdating ko, ako ay muling buo. Muling buo ang loob na magkukuwento at magmamahal nang taos-puso.